Indlandsferð 10: Líkbrennsla við Ganges ána

20110324-054802.jpg

Ganges við sólarupprás

Það eru ekki margir ferðamenn, sem komast í gegnum langar Indlandsferðir án þess að fá í magann. Ég var orðinn nokkuð bjartsýnn á að ég myndi halda þetta út því flestir verða veikir á fyrstu 2-3 vikunum. Ég hafði í gær haldið út í 44 daga. En þá játaði maginn á mér ósigur og ég varð ansi hressilega veikur í nótt. Eftir læknisheimsókn á hótelið í morgun er ég þó aðeins skárri.

Á meðan að ég ligg hérna inná hótelherbergi (þægileg tilviljun að við erum akkúrat á nokkuð góðu hóteli núna) er Margrét í kvöldsiglingu um Ganges ána hérna í Varanasi.

* * *

Varanasi er mögnuð borg. Hún er ein elsta borg heims – hérna hefur verið búið samfellt í yfir 3200 ár – og hún er ekki fyrir viðkvæmai. Hérna er gríðareg umferð, mengun og læti og borgin er einstaklega litrík.

Hingað kemur fólk frá öllum hornum Indlands til að þvo af sér syndir sínar í Ganges ánni eða til að brenna þar látna ástvini.

Meðfram Ganges eru ótal “Ghats”, sem eru tröppur sem liggja oní ána. Þar mætir fólk á hverjum morgni til þess að þvo fötin sín, baða sig og til að drekka vatnið úr ánni. Vatnið í ánni er hryllingur, enda er í Ganges dælt iðnaðarúrgangi, sem veldur því að vatnið er hættulegt. Ég stóðst þó ekki freistinguna að dýfa aðeins hendinni í ána (þrátt fyrir mótmæli Margrétar) og innan við sólahring seinna var ég orðinn veikur, þótt að ég kenni nú frekar mat um veikindin frekar en snertingu við Ganges.

Við skoðuðum Ghat-in í tvö skipti. Fyrsta daginn löbbuðum við meðfram þeim helstu. Allt frá Assi Ghat upp til Manikarnika Ghat.

Hið síðastnefnda var án efa ein skrítnasta upplifun ævi minnar. Manikarnika er vinsælasta líkbrennslu-Ghat-ið. Þar eru við ána svona 10 bálkestir, þar sem að lík eru brennd. Fyrst eru líkin borin á börum að Ganges ánni og þeim dýft í ána í smá stund. Svo eru þau borin á einn af bálköstunum, yfir þau staflað slatta af eldivið og svo kveikt í. Eftir stutta stund brenna fötin af líkinu og eftir stendur það að maður horfir á 5-6 bálkesti með illa brunnum líkum í. Þetta var svo furðuleg reynsla að maður var í hálfgerðu sjokki. Hverju líki fylgja kannski 10-15 karlmenn, því konum er bannað að koma í líkbrennslurnar. Bæði vegna þess að einu sinni áttu þær til að kasta sér á eldinn með eiginmönnum sínum og svo er einnig bannað að gráta við líkbrennsluna, þar sem að þá komast sálirnar ekki á friðsælan hátt til himna, eða hvert sem þær vilja fara.

Allavegana, við stóðum hjá Manikarnika Ghat í um hálftíma og horfðum á líkin brenna, sem er eitthvað sem ég mun sennielga aldrei gleyma.

Í gærmorgun fórum við svo við sólarupprás í bátsferð um Ganges ána, sem var klárlega einn af hápunktum þessarar ferðar. Árabáturinn okkar fór rólega meðfram Ghat-unum og þar gátum við horft á fólk baða sig, gera morgunjóga og svo framvegis. Frábær upplifun og eitthvað sem maður sér hvergi annars staðar en í þessu magnaða landi.

* * *

Í gærkvöldi veiktist ég svo og deginum dag hef ég eytt hérna inná herbergi. Annað kvöld munum við svo taka lest til Siliguri og þaðan jeppa upp til Darjeeling, sem er í um 2.110 metra hæð. Það þýðir að hitastigið lækkar úr 37C í Varanasi í dag í 15C í Darjeeling. Við ætlum að vera í nokkra daga í Darjeeling og taka svo flug til Kolkata. Eftir einn dag í Kolkata fer ég þaðan í 4 daga til Bangladesh og svo munum við enda ferðina á viku á Andaman eyjum.

*Skrifað í Varanasi, Uttar Pradesh, Indlandi klukkan 19.20*

Indlandsferð 9: Agra og Taj Mahal

20110322-060053.jpg

Taj Mahal við sólsetur frá bakhlið

Sögufrægar byggingar eiga það til að valda ferðamönnum vonbrigðum, hvort sem þeir eru vanir eða óvanir. Ég hef ekki oft heyrt fólk lýsa yfir vonbrigðum með náttúruundur – ég hef aldrei heyrt neinn svekkja sig yfir Iguazu fossum eða Grand Canyon. En merkar byggingar vekja oft upp misjöfn viðbrögð hjá túristum. Þær eru minni en fólk átti von á eða ekki jafn fallegar eða það eru of margir ferðamenn þar og svo framvegis. Á Indlandi höfum við heyrt ferðamenn lýsa yfir vonbrigðum sínum með Taj Mahal – að sú bygging hafi einhvern veginn ekki staðist væntingar. Aðrir segja Taj Mahal vera stórkostlegt.

Það var því smá skrýtið að keyra með rickshaw bíl yfir Yamuna ána í Agra til að horfa á sólsetur við Taj Mahal. Sjálft Taj Mahal, sem ansi margir kalla fallegustu byggingu í heimi. Það er sæmilega óumdeilt að Taj Mahal er einstök bygging og fegurð allra annarra bygginga í heiminum er miðuð út frá þessu merka grafhýsi í Agra á Indlandi.

Á fimmtudaginn, stuttu eftir að við komum til Agra keyrðum við semsagt yfir ána og yfir í garð þar sem er ágætis útsýni yfir bakhliðina á Taj Mahal og sáum bygginguna breyta um lit við sólsetur.

Á laugardagsmorgun vorum við svo mætt klukkan hálf sjö um morguninn þegar að opnað var fyrir aðgang að svæðinu í kringum Taj Mahal. Þegar að sólin var að rísa gátum við loksins labbað uppað Taj Mahal og horft á marmarann breyta um lit frá dökkum litum þegar að sólin var að koma upp, yfir í skjannahvítan þegar að hún var hátt á lofti. Við fórum inní Taj Mahal og sáum grafhvelfinguna þar sem að Mumtaz Mahal er grafin ásamt Shah Jahan eiginmanni sínum, sem hafði byggt Taj Mahal handa henni eftir að hún lést. Og við skoðuðum moskuna við hliðiná og settumst á Díönu-bekkinn og tókum milljón myndir af okkur hjá Taj Mahal frá öllum mögulegum hliðum svo við værum pottþétt á að ná réttu myndunum.

Og eftir einhverja 3 klukkutíma hjá byggingunni, þá hlýtur maður að spyrja hvernig í ósköpunum einhver geti orðið fyrir vonbrigðum með Taj Mahal? Ég kom að staðnum með þær væntingar að þetta væri fallegasta bygging, sem ég hefði séð og hún stóðst þær væntingar fullkomlega. Auðvitað er fátt sem kemur manni á óvart (nema kannski hversu gríðarlega stór byggingin er) því maður hefur séð milljón ljósmyndir af byggingunni, en það breytir því ekki að upplifunin er einstök. Taj Mahal er einfaldlega fallegasta bygging, sem ég hef séð.

* * *

Agra er ekki spennandi borg. Við gistum á litlu gistiheimili á milli virkisins og Taj Mahal við stóra götu, en samt einsog í miðjum skógi. Það voru aldrei fleiri en 2-3 aðrir gestir á hótelinu fyrir utan okkur, en þarna voru samt alltaf eigandinn og 3-5 vinir hans, sem virtust hafa þetta sem samkomustað. Þannig var þetta nokkuð þægilegur staður til að vera á. Við gátum setið úti við stóra grasflöt, þar sem páfuglar og íkornar léku sér, því að dagskráin okkar í Agra var ekki svo þétt.

Við fórum í dagsferð frá Agra til Fatehpur Sikri, sem var um stuttan tíma höfuðborg Mughal veldisins um 1585. Þegar að Akbar (Mughal keisari, sem lét byggja borgina) lést, var höfuðborgin hins vegar flutt til Agra vegna vatnskorts í Fatehpur Sikri. Þetta kemur sér vel í dag því að eftir standa í Fatehpur Sikri ótrúlega heillegar minjar þessarar borgar. Frá mögnuðu borgarhliði til þriggja halla byggðar fyrir eiginkonur Akbars (ein múslimsk, ein kristin og ein hindúsk – hann var víðsýnn – hann sjálfur var múslimi). Þessi dagur þarna var fyrsti dagurinn, sem við höfum lent í virkilega þrúgandi hita (37 stig) en það breytti ekki því að þetta var verulega áhugavert og fallegt.

Í Agra skoðuðum við svo Agra virkið, sem er síðasta virkið, sem við munum skoða í þessari ferð, enda er ágætt að hafa séð einhver 6-7 virki á þessu ferðalagi.

* * *

20110322-060257.jpg

Ég og Margrét eftir Holi hátíðina

Á sunnudaginn var svo Holi hátíðin haldin á Indlandi til að fagna vorinu. Indverjar halda uppá hátíðina útá götu þar sem að blindfullir karlmenn (kynjahlutfallið útá götu var sirka 99%-1%) dansa og ata hvorn annan í málningu. Við þurftum rétt að stíga útá götu til að verða partur af hátíðarhöldunum. Eftir að hafa labbað smá höfðu ábyggilega 20 Indverjar makað á okkur alls konar litum og svo faðmað okkur í kjölfarið. Nánast allir karlmenn í Agra virtust vera ölvaðir og meira að segja hjóla-rickshaw ökumaðurinn okkar var svo ölvaður að við þurftum að leiðbeina honum um hvar hann átti að beygja á götum Agra. En þetta var samt verulega skemmtilegt þótt að við þyrftum að henda bolunum okkar á eftir og ég sé enn með málningu á mér.

* * *

Frá Agra tókum við svo í gær næturlest til Khajuraho, sem er í Madhya Pradesh héraði. Þar er hópur af stórkostlegum Hindúa hofum frá árunum í kringum 1000, sem voru orðin skógi vaxin þegar að þau fundust aftur árið 1838. Hofin eru þekkt fyrst og fremst fyrir magnaðar úthoggnar myndskreytingar utaná þeim, sem eru margar hverjar ansi grófar (það er ef þú telur karlmann vera að taka hest í afturendann vera gróft). Hofin eru gríðarlega falleg – sennilega enn fallegri en þau sem við sáum í Prambanan á Jövu í Indónesíu.

Frá Khajuraho tókum við leigubíl til Satna og þaðan tókum við þá lest, sem ég sit núna í. Klukkan er 10 um kvöld og lestin á að skila okkur í Varanasi í fyrramálið. (hér er ekkert net, ég skrifa þetta bara núna og birti seinna).

Indverskar lestar eru magnaðar. Ekkert lestarkerfi ber fleira fólk á hverju ári og ekkert fyrirtæki hefur í vinnu jafnmarga einstaklinga og indverska lestarkerfið (1,6 milljón manns samkvæmt Rough Guide). Þær eru sannarlega eitt af því besta við ferðalög á Indlandi, því það er umtalsvert þægilegra að ferðast í lest heldur en í rútu. Þar sem Indland er gríðarlega stórt og við höfum ferðast langmest landleiðina, þá eru þær ótrúlega þægilegur ferðakostur.

Við erum í fyrsta skipti á 2AC farrými, sem er það besta í þessari lest. 2 þýðir að við erum í 2-hæða koju og AC þýðir að vagninn er loftkældur og hitaður eftir þörfum. Inní okkar vagni eru sennilega um 50 manns, 6 í hverjum klefa – sem er þó ekki lokaður heldur bara dregin tjöld fyrir á milli. Þetta er nokkuð þægilegt, en standardinn þætti þó hræðilegur í evrópskum lestum. Ég kvarta ekki, svo lengi sem að stoppin eru ekki of mörg og því truflunin af öðrum ferðalöngum ekki mikil.

Þetta farrými er þó gríðarlegur munur frá lægri farrýmunum í þessari sömu lest. Miðinn minn kostaði um 1.000 rúpíur (um 300 íslenskar krónur) en í lestinni er hægt að fá farmiða fyrir allt niður í um 100 rúpíur. Það eru hins vegar farrými þar sem gríðarlegum fjölda fólks er hrúgað inní sömu stærð af vagni og þar er engin loftkæling eða hitun, sem þýðir að hitinn á daginn getur verið 50 gráður inní vagni og á sumum leiðum getur hitinn á næturna verið langt undir frostmarki. Engin merkt sæti eru þar, þannig að þegar lestar koma inná stöðvar myndast öngþveiti þegar að fólk hópast inní þessa vagna. Í þeim vögnum eru einungis Indverjar, en í loftkældu vögnunum læðast einstaka túristar, þótt að Indverjar séu ávallt 90% af farþegunum þar.

Við höfum í raun hvergi rekið okkur á mikið af útlendum ferðamönnum nema kannski í Taj Mahal. Á öllum öðrum túristastöðum eru það hins vegar indverskir túristar, sem eru í miklum meirihluta. Þess vegna þykir það alltaf stórkostlegur viðburður þegar við Margrét (aðallega Margrét) mætum á svæðið og fjöldi fólks vill tala við okkur eða taka myndir af okkur.

* * *

Planið er að eyða 3 dögum í Varanasi og reyna svo að koma okkur einhvern veginn til Darjeeling. Hitinn í Varanasi er víst eitthvað í kringum 40 gráður þannig að smá fjallaloft í Darjeeling hljómar ekki illa. Þaðan förum við svo til Kolkata.

*Skrifað um borð í lest frá Satna til Varanasi, Uttar Pradesh, Indlandi klukkan 22.25*

Indlandsferð 8: Punjab

Hraðinn á ferðalaginu okkar hefur heldur betur aukist eftir að Margrét var útskrifuð af spítala í Delhi síðasta mánudag. Núna er fimmtudagskvöld og við erum síðan þá búin að sjá Delhi, Amritsar og núna sit ég inná hóteli í Agra, um 1km frá Taj Mahal, sem við sáum í fyrsta skipti áðan.

Margrét hefur það rosa gott og hún hefur verið mjög hress eftir að hún kom útaf spítalanum. Það tók sinn tíma að klára öll okkar mál þar og við vorum ekki búin fyrr en um kl 2 um eftirmiðdaginn síðasta daginn okkar í Delhi. Við höfðum því bara 4 klukkutíma til að sjá á hluti í Delhi, sem við höfðum ekki séð. Við vorum búin að skoða Rajpath, India Gate og National Museum – og ég hafði eytt slatta tíma í vestrænum þægindum hjá Connaught Place – en annað ekki.

Grafhýsi Humayun í Delhi

Við leigðum okkur því leigubíl og keyrðum um þá staði, sem uppá vantaði. Fórum fyrst í Gömlu Delhi, sem er einsog annar heimur. Þar borðuðum við frábært Kebab á Karim’s, frægum veitingastað í miðri borginni og löbbuðum svo að Jama Masjid moskunni, sem er stærsta moska Indlands. Þaðan var gott útsýni yfir í Rauða Virkið.

Frá Gömlu Delhi fórum við í suður-átt til Akshardham, sem er stærsta Hindúa hof í heimi – byggt árið 2005. Við stoppuðum stutt þar og keyrðum því næst enn lengra suður að Grafhýsi Humayun, byggt fyrir annan Mughal keisarann, Humayun. Það er magnað grafhýsi, sem sviopar að vissu leyti til Taj Mahal, sem var byggt seinna. Þaðan keyrðum við svo að Lótus Hofinu, sem er helgur staður Baha’i.

Við enduðum svo kvöldið á vestrænum mat á Friday’s og Hard Rock. Enduðum á HRC á eftir Friday’s, þar sem að hamborgarinn á Friday’s olli okkur svo stórkostlegum vonbrigðum. Ég veit að það var ekki við miklu að búast þegar að kemur að hamborgara á Indlandi, en þessi var svo slæmur að mig langaði að fara að gráta. Desert og einn Hurricane á HRC redduðu málunum.

* * *

Frá Delhi tókum við svo 5 tíma morgunlest upp til Amristar í Punjab héraði. Punjab héraði var skipt í tvennt þegar að Indlandi og Pakistan var skipt upp og gamla höfuðborg Punjab, Lahore, endaði í Pakistan. Amritsar er auðvitað þekkt fyrst og fremst vegna þess að þar er helgasti staður Síka, Gullna Hofið.

Við byrjuðum þó á því að taka okkur leigubíl að landamærum Indlands og Pakistan við Wagha. Þar fer fram á hverjum degi mögnuð athöfn, sem mig hefur lengi langað að sjá eftir að Michael Palin fjallaði um hana í ferðaþáttum sínum, sem sýndir voru á RÚV fyrir einhverjum árum. Sjá hérna á Youtube myndbrot úr þættinum. Hrein snilld.

Ég og Margrét að horfa á landamæraathöfnina.

Sitthvoru megin við landamærin eru áhorfendapallar, þar sem að almenningur getur horft á athöfnina í lok hvers dags. Þúsundir Indverja og hundruðir Pakistana (aðallega karlmenn – pallarnir þeim megin voru kynjaskiptir) mæta þarna á hverjum degi og fylgjast með látunum og hvetja sína verði. Landamæraverðirnir frá hvoru landi opna í lok dags hliðið á milli landanna og svo keppast þeir í að öskra sem lengst og vera sem mest ógnandi gagnvart hinu landinu – aðallega með einkar sérkennilegum (Monty-Python-esque) göngustíl – án þess að fara þó sentimeter yfir landamærin. Á meðan tryllast áhorfendur báðum megin. Í lokin eru svo fánar beggja landa dregnir niður og landarmærunum lokað. Þetta var mögnuð skemmtun, þótt að Gandhi hefði sennilega farið að gráta ef hann sæi hversu víggirt landamærin á milli landanna eru þarna í nágrenninu.

* * *

Við keyrðum svo að Mata musterinu í Amritsar. Ég er trúlaus og það hættir ekki að koma mér á óvartr hvað fólk er tilbúið að gera í nafni trúarinnar og hverju það er tilbúið að trúa. Mata hofið er án ef það allra skrýtnasta, sem ég hef séð á ævinni.

Hofið er byggt til heiðurs Lal Devi, sem var uppi á síðustu öld og er talin hafa gert kraftaverk. Konur, sem vilja verða ófrískar, koma þangað og biðja til hennar. Á efri hæð hofsins er svo það allra furðulegasta trúartengda fyrirbæri, sem ég hef séð. Við fórum þar í gegnum einhers konar völundarhús trúarupplifanna. Á hluta leiðarinnar þurftum við að vaða í gegnum vatn, á öðrum stöðum fengum við blessun frá gúrúum og á enn öðrum stöðum tilbað fólk risastórar plast-styttur af ullandi andlitum. Verulega furðulegt.

Gullna Hofið við sólarupprás á miðvikudag.

En það er jú líka trúarbrögðum að þakka að til eru staðir einsog Gullna Hofið í Amritsar. Það var ástæða þess að við lögðum á okkur 2 stykki 6 tíma lestarferðir til Punjab héraðs og það var svo sannarlega þess virði.

Gullna Hofið er helgasti staður Síka. Á Indlandi eru milljónir Síka og þeir eru í meirihluta í indverska hluta Punjab héraðs. Trúarbrögð Síka eru bara um 500 ára gömul og byggja á ýmsum hlutum úr Íslam og Hindúisma. Síkar trúa, ólíkt Hindúum, bara á einn Guð. Í gegnum árin hafa þeir krafist eigin ríkis, Khalistan, án árangurs. Indira Gandhi var drepin af Síka lífvörðum sínum eftir að hún réðst gegn aðskilnaðarsinnum inní Gullna Hofið árið 1984.

Gullna Hofið var byggt fyrir 250 árum og þetta litla hof er í einu orði sagt *stórkostlegt*.

Hofið stendur í miðri laug, sem að Síkar telja að sé heilög og því baðar fjöldi þeirra sig í lauginni allan daginn. Við skoðuðum Gullna Hofið bæði að kvöldi til, við sólarupprás og seinni part dags. Svo magnað er það að þrjár heimsóknir eru alls ekki of mikið. Í kringum vatnið hljómar allan daginn tónlist og bænasöngur innan úr sjálfu hofinu, sem gerir stemninguna enn magnaðri. Við fórum inní hofið (myndatökur bannaðar), þar sem allir Síkar þurfa að koma minnst einu sinni á ævinni. Hofið er pínulítið og þar rúmast á gólfinu þeir sem syngja bænasöngana og um 30-40 manns, sem koma þangað til að biðja. Fólkið í Amritsar er líka með því skemmtilegra, sem við höfum kynnst á Indlandi og það bætti við upplifunina.

* * *

Frá Amritsar tókum við í gærkvöldi næturlest hingað til Agra. Sú lest var indverskur hryllingur af verstu sort með símalandi fólki, Chai sölumönnum og öðrum látum, sem gerðu okkur ómögulegt að sofa á 16 tíma lestarferð. Við komum hingað til Agra um hádegið og eyddum hálfum deginum sofandi inná herbergi. Áðan fórum við yfir ána og horfðum á sólsetur fyrir aftan Taj Mahal. Taj Mahal er líka stórkostlegt, en ég skrifa betur um það þegar við höfum skoðað bygginguna frá öllum hliðum.

Á morgun ætlum við svo að fara til Fatehpur Sikri og á laugardaginn ætlum við að skoða Taj Mahal og fara svo til Vrindavan, þar sem við ætlum að henda málningu í Indverja í tilefni Holi hátíðarinnar.

*Skrifað í Agra, Uttar Pradesh, Indlandi klukkan 20.50*

Indlandsferð 7: Höfuðborgin Delhi

Indland er sjöunda stærsta land í heimi (á eftir Rússlandi, Kanada, Kína, USA, Brasilíu og Ástralíu) og næst fjölmennasta land í heimi á eftir Kína. Í Kína búa núna 1,3 milljarðar en 1,2 á Indlandi. Talið er að Indland fari fram úr Kína á næstu árum þar sem fólksfjölgunin er miklu meiri á Indlandi en í Kína. Hin löndin, sem áður voru partur af Indlandi – Bangladess og Pakistan eru einnig bæði á meðal 8 fjölmennustu ríkjum veraldar (samanlagður mannfjöldi í þessum 3 löndum er 1,5 milljarður.

Þetta er MIKIÐ af fólki. Bara á Indlandi býr fleira fólk en í allri Afríku. Sama á við um Evrópu, Norður-Ameríku og Suður-Ameríku. Á Indlandi býr fleira fólk en í allri Ameríku frá Alaska til Tierra del Fuego. Við gætum bætt Eyjaálfu við alla Ameríku og samt byggi fleira fólk á Indlandi.

* * *

Landið er 11. stærsta hagkerfi heims, en það er samt minna en hagkerfi Kanada eða Ítalíu. Ef við tökum landsframleiðslu per einstakling þá er Indland í 137 sæti af öllum löndum heims. Það þýðir (fyrir mig) að ég hef bara komið til þriggja fátækari landa (Víetnam, Kambódíu og Laos). Lönd einsog Nígería, Jemen, Súdan og Bólivía eru með hærri landsframleiðslu per íbúa en Indland. Samt eru bara 12 lönd í heimi þar sem fleiri dollara milljónamæringar búa.

Þetta þýðir auðvitað að ójöfnuðurinn er gríðarlegur. Á hótelinu okkar í Delhi fáum við India Times, sem er uppfullt af lúxus fasteignaauglýsingum, en þegar við löbbum út og til vinstri, þá liggja fjölmörg börn og gamalmenni og sofa á götunni, á milli þess sem þau betla fyrir mat. Vandamál landsins eru gríðarleg og pólitík á Íslandi og í Svíþjóð virkar einsog barnaleikur þegar maður hugsar útí hverslags vandamál blasa við því fólki, sem vilja ráða yfir þessum gríðarlega mannfjölda. Í Mumbai sáum við atvinnuauglýsingar þar sem launin voru auglýst 4.000 rúpíur per mánuð. Ein nótt á Oberoi hótelinu í sömu borg kostar hins vegar 40.000 rúpíur. Þrátt fyrir þetta er Oberoi fullt og eflaust nóg af fólki að sækja um þessar vinnur. 64% þjóðarinnar kann að lesa (aðeins 53% kvenna).

80% Indverja eru Hindúar og 13,4% eru múslimar (2,3% kristnir og 1,9% síkar). Þegar að Indland var skipt upp í Indland og Pakistan fluttu margir múslimar til Pakistan og frá Pakistan margir Hindúar til Indlands, en þrátt fyrir það er Indland þriðja fjölmennasta múslimaríki heims (á eftir Indónesíu og Pakistan). Á Indlandi búa fleiri múslimar en í Tyrklandi og Íran samanlagt.

95% af öllum hindúum heimsins búa á Indlandi (í Pakistan eru í dag bara 2,5 milljónir hindúa, en öllu fleiri í Bangladess, áður Austur-Pakistan).

* * *

Við erum núna stödd í Delhi, höfuðborg Indlands. Delhi er 4. fjölmennasta borgarsvæði heims á eftir Tokíó, Jakarta og Mumbai á Indlandi. Hérna er talið að um 21 milljón manns búi, reyndar á talsvert stærra svæði en í Mumbai.

Við gistum á hóteli á svæði, sem er á mörkum Gömlu Delhi og Nýju Delhi. Gamla Delhi er reyndar alls ekki elsti hluti borgarinnar, heldur er nafnið notað yfir þann borgarhluta þar sem áður stóð höfuðborg Mughal veldisins frá 1600. Þar er Rauða Virkið til að mynda. Nýja Delhi er svo nafn notað yfir það svæði, sem að Bretar byggðu þegar að þeir fluttu höfuðborg Indlands frá Kalkutta til Delhi árið 1911. Gamla Delhi er full af litlum götum og mörkuðum og slíku, en hjarta Nýju Delhi eru breiðgötur og skrifstofur yfirvalda, með tilheyrandi breskum arkitektúr. Þar er allt skipulagt, hreint og fínt (ruslatunnur og allt), en í Gömlu Delhi eru hlutirnir líkari því sem við höfum átt að venjast í öðrum indverskum borgum.

* * *

Tíminn okkar í Delhi hefur ekki nýst neitt sérstaklega vel þar sem Margrét hefur verið veik allan tímann. Hún fór á spítala í gær, þar sem er vel hugsað um hana og hún er mun hressari í dag. Læknarnir vona að hún geti farið út á morgun og verði þá búin að losa sig við þessa matareitrun, sem hefur hrjáð hana síðustu vikuna.

Við náðum þó að skoða aðeins Nýju Delhi áður en Margrét var lögð inn. Við skoðuðum Þjóðminjasafnið og Rajpath, þar sem að bæði India Gate og skrifstofur forsetans eru. Eftir að Margrét var lögð inn hef ég haldið áfram að njóta smá vestrænna þæginda í Nýju Delhi. Ég hef borðað á McDonald’s og KFC (á KFC hef ég bara einu sinni borðað á síðan 2006 þegar ég fór á staðinn í Víetnam) og notið þess að fá smá frið frá indverskum mat. Þótt að hann sé stórkostlegur, þá fær maður smá leið á honum eftir 4 vikur. Og svo höfum við borðað Pizza Hut pizzur saman á spítalanum.

Margrét fær vonandi að fara út á morgun og þá munum við reyna að sjá meira af Gömlu Delhi. Síðan er planið að taka lest til Amritsar á þriðjudagsmorgun þar sem við ætlum að skoða Gullna Hofið.

*Skrifað í Delhi, Indlandi klukkan 19.15*

Indlandsferð 6: Indversk geðveiki

Lestarteinar á leiðinni til Pushkar

Ég áttaði mig á því þegar ég hugsaði aðeins útí það hvað ég hef skrifað héðan frá Indlandi að landið gæti virkað nokkuð eðlilegt ef fólk myndi bara miða út frá þessum ferðafærslum mínum. Virki hér og þar, konungshallir og góður matur. Það er allt satt og rétt og ég hef ekki viljandi verið að draga úr eða ýkja áhrif Indlands á okkur. En það er alveg í lagi að hitt komi llka fram:

Indland er fokking geðveikt.

* * *

Ég hef ferðast til yfir 50 landa, sum hver verulega fátæk og sum hver verulega skrítin. Þessi ferðalög draga eflaust úr þeim áhrifum, sem að ný lönd hafa á mig. Kirkjur eru ekki jafn magnaðar þegar maður hefur séð Péturskirkjuna, fossar ekki jafn stórkostlegir þegar maður hefur séð Iguazu fossa. Og ruslið, umferðin og geðveikin verður ekki jafn áberandi þegar maður hefur verið í Kambódíu, Kaíró, Mið-Ameríku, Sýrlandi og Indónesíu.

Sjokkið við að koma til Indlands fyrir mig er eflaust mun minna en fyrir þá, sem heimsækja þetta land fyrst landa utan Vesturlanda.

En Indland er samt geðveikt. Brjálað, skrítið, magnað, furðulegt, fátækt, ríkt, skítugt, fallegt og ljótt. Slagorðið, sem að ferðamannayfirvöld hafa valið fyrir Indland er “Incredible India”. Og það er jú rétt, Indland er ótrúlegt.

Stærstur hluti gærdagsins fór í 6 tíma leigubílaferð frá Ranthambore þjóðgarðinum hingað til Pushkar. Þessi ferð var ósköp svipuð hinum bílferðunum um indverska þjóðvegi. Hérna er maður aldrei lengi í sveit. Nánast alls staðar virðist vera einhver byggð. Meðfram þjóðvegunum nánast öllum eru einhverjir litlir bæjir, sem virðast oft ekki vera mikið meira en samansafn af litlum búðum. Vegirnir, sem við keyrðum á í dag voru einsog hinir vegirnir flestir – oftast bara ein akbraut í hvora áttina og fullir af götum.

Ég er vanur ýmsu þegar að kemur að umferð. Ég bjó heilt sumar í Mexíkóborg, ég hef farið yfir götur á milli hundruða vespa í Ho Chi Minh borg, ég hef farið yfir hringtorg í Istanbúl og Kaíró. Ég hef keyrt um á vespu í Pnom Penh og taxa í Jakarta. Ég hef pirrað mig á endalausu flauti í Hanoi. En ég held að ég halli ekki á neinn þegar ég segi að Indland býður uppá verstu umferðarmenningu, sem ég upplifað.

Umferðin hérna er hreinasta geðveiki. Á vegum einsog í dag er nákvæmlega ekkert tillit til þess í hvora átt umferðin á að vera á hvorri akrein (svo að það sé á hreinu, þá keyra Indverjar vinstra megin). Þjóðvegirnir eru fullir af eldgömlum Tata sendibílum, sem mega oftast bara keyra á 40km hraða á þjóðvegunum. Það veldur því að restin af umferðinni er ein risavaxin keppni um það hver getur tekið framúr flestum þeirra. Tata vöruflutningabílarnir hafa engin stefnuljós og það veit hvort eð er enginn hvernig á að nota þau, þannig að bílarnir sem taka fram úr þeim flauta stanslaust. Ef þú ætlar að taka fram úr Tata vörubíl þá skoðarðu hvort það er einhver að keyra á móti þér, þenur flautuna og tekur svo framúr. Ef að þú sérð að það kemur bíll á móti þér á sömu akrein og þú ert, þá blikkarðu ljósunum og vonar að sá bíll hægi á sér, svo þú endir ekki framan á honum. Þessu er magnað að fylgjast með, en ekkert sérstaklega gaman að upplifa í aftursæti bíls þegar að bara sætisbelti bílstjórans virka.

Í raun er skrítið að hugsa útí það hvaða kröfur Indverjar gera til annarra ökumanna. Að vissu leyti virðast þeir halda að aðrir ökumenn og gangandi vegfarendur séu sofandi hálfvitar, því þeir flauta stanslaust á mann þegar maður labbar í makindum sínum útá götu. En einnig virðast þeir treysta öllum hinum ótrúlega mikið. Nokkrum sinnum í dag ætlaði bílstjórinn okkar að taka fram úr vöruflutningabíl, sem að ákvað á sama tíma að skipta um akrein. Í flestum löndum hefði bílstjórinn okkar slakað á og beðið eftir því að trailerinn myndi klára það, en okkar bílstjóri byrjaði bara að flauta og gefa í í þeirri von um að trailerinn myndi sjá að sér og hætti við að skipta um akrein. Hvað eftir annað tók hann líka fram úr þegar það var augljóst að bílinn úr hinni áttinni, sem stefndi á okkur á 70km hraða þyrfti annaðhvort að hægja á sér eða enda með eitt stykki leigubíl framan á sér. Til að kóróna daginn keyrði bílstjórinn okkar svo yfir hund.

* * *

Lífið hérna á götum inní borgum Indlands er líka geðveikt. Þetta með kýrnar útá götu er ekki bara eitthvað, sem sést bara í heimildamyndum um Indland. Beljurnar eru útum allt, á hverri einustu götu hérna. Á öllum götum eða til hliðar við göturnar er gríðarlegt magn af rusli, mestallt matarpakkningar. Einhverjir virðast hirða verðmætustu pakkningarnar úr ruslahaugunum á götunum (plastflöskur til dæmi) og svo virðast dýrin – annaðhvort hundar, kýr eða *svín* borða allt, sem hægt er að borða af ruslahaugunum. En eftir stendur gríðarlegt magn af plastdrasli, sem enginn tekur upp (plastpakkningar, plástmál, sem Indverjar drekka te úr, pakkningar utanaf súkkulaði og svo framvegis). Vissulega er ég orðinn vanur því að sjá svona mikið rusl útá götu í ýmsum löndum, en það gerir hlutinn ekkert skemmtilegri.

Margrét í Rickshaw á markaðinum í Jaipur

Í flestum borgum og bæjum er líka ekkert sem heitir gangstéttar. Flestir búðaeigendur hugsa um fyrsta meterinn fyrir framan sína búð og hann tengist vanalega ekki metranum fyrir framan næstu búð. Þessi skortur á gangstéttum plús það að það litla, sem er til af gangstéttum er vanalega þakið parkeruðum mótorhjólum, veldur því að maður labbar eiginlega alltaf á götunni. Þar mæta manni svo hópar af karlmönnum á mótorhjólum, sem eru sannfærðir að eina leiðin til þess að ná athygli manns sé að flauta. BÍP BÍP BÍP! Jafnvel þótt að maður sé að labba beint á móti mótorhjólinu og horfi í augun á ökumanninn, þá flautar hann samt. Þetta getur gert mann hálf heyrnalausan og hálf geðveikan. Indverjar sýna þó ótrúlegt jafnaðargeð, enda væri allt vitlaust ef að fólk myndi láta flautið fara jafnmikið í taugarnar á sér og ég geri á stundum.

Því að einhvern veginn virkar Indland. Einhvern veginn getur allur þessi mannfjöldi komið sér í og úr vinnu án þess að verða geðveikt. Það kippir sér ekki upp við það þótt að mótorhjólamenn flauti á sig, eða að fólk inní loftkældum (og lokuðum) jeppum flauti á það. Það verður ekki pirrað þegar að allir þurfa að hópast inní lestarvagn á sama tíma, eða við annan troðning, sem er partur af daglegu lífi hérna í þessu ótrúlega fjölmenna landi. Nei, einhvern veginn eru Indverjar alltaf ótrúlega hressir.

Og vissulega glíma Indverjar við miklu stærri vandamál en ég rek mig á hérna – ég veit það vel. Matur og menntun er svo sannarlega mikilvægari málefni heldur en rusl á götum eða skortur á gangstéttum eða umferðarreglum.

* * *

Við Margrét eyddum síðustu tveim dögum við Ranthambore þjóðgarðinn. Þar fórum við í “safari” ferð, þar sem við keyrðum um í opnum jeppa í von um að sjá tígrisdýr, sem við aldrei sáum – því miður. En við sáum ótrúlega náttúrufegurð og antílópur og dádýr og páfugla, apa og aðrar magnaðar verur. Og við fengum smá frið frá bílaflauti þegar að við nutum indverskrar náttúru.

* * *

Við keyrðum svo hingað til Pushkar, þar sem við ætlum að eyða næstu dögum.

Í dag höfum við verið hérna á Indlandi í yfir þrjár vikur og við elskum Indland. Þrátt fyrir alla geðveikina og öll vandamálin eru Indverjar stórkostlegt fólk, maturinn er frábær og landið býður uppá magnaða ferðamannastaði. Ferðin okkar er ekki einu sinni hálfnuð og við erum sko langt í frá búin að fá nóg af þessu geðveika og ótrúlega landi.

*Skrifað í Pushkar, Rajasthan, Indlandi klukkan 10.15*

Indlandsferð 5: Bleika borgin

Dagarnir okkar tveir í Jaipur hafa verið býsna ólíkir. Við komum hingað í gær og dagurinn fór í eintómt vesen og leti, en dagurinn í dag hefur farið í massíft túristaprógramm.

Við komum til Jaipur klukkan 5 í gærmorgun eftir 12 tíma næturlest frá Jaisalmer. Það var okkar fyrsta reynsla af indverskum lestum og hún var bara fín. Við vorum í loftkældum klefa (ekki vegna hitans, heldur vegna næturkuldans) og vorum þar með fjórum nokkuð vinalegum Indverjum. Í klefanum voru 6 kojur (3 hæðir) og við fengum hreint lak og teppi. Lestin fór þetta svo hægt og örugglega. Samkvæmt því sem ég mældi á símanum mínum (er það eitthvað sem iPhone getur ekki?) þá var meðalhraðinn um 40 km á lestinni, en hún fór uppí 100 km hraða á einhverjum punktum. Það er mun betra en rútur bjóða uppá hér.

Við fórum svo beint uppá hótel, þar sem var búið um okkur inná veitingastaðnum þar sem að herbergið var ekki tilbúið.

Dagurinn fór svo í vesen. Við ætluðum að senda pakka með dóti, sem við keyptum á markaðnum í Jaisalmer og það reyndist 3 klukkutíma ferli. Við þurftum að fara á pósthúsið, þaðan í þrjár búðir á markaðnum til að finna pökkunarefni, svo aftur á pósthúsið – og allt þetta ferli tók yfir 3 tíma. Eftir það vorum við orðin svo sólgin í kaffi að við löbbuðum hálfa borgina í leit að kaffihúsi, sem seldi eitthvað annað en lapþunnt skyndikaffi. Það tókst ekki. Við enduðum því heima á hóteli, þar sem við héngum á netinu í einhverja klukkutíma – ég svaraði vinnupósti og við skipulögðum ferðalagið næstu vikurnar.

* * *

Grafhýsi nálægt Jaipur

Vegna þess hversu illa gærdagurinn nýttist höfðum við í raun bara daginn í dag til að sjá Jaipur, sem er eftir allt stærsta borgin í Rajasthan. Þess vegna fengum við strák á Rickshaw til þess að vera okkar prívat bílstjóri í allan dag. Hann fór með okkur í Bleiku borgina (miðhluti Jaipur er kallaður bleika borgin vegna þess að mörg húsanna voru máluð bleik í tilefni heimsóknar ensks konungs í byrjun síðustu aldar), þar sem við skoðuðum konungshöllina.

Nú gæti einhver spurt hvaðan þessar konungshallir koma allar. Jú, Rajasthan ríkið var fyrir sjálfstæði Indlands mun fleiri lítil ríki, sem áttu hvert sinn konung og sitt virki. Þau voru sameinuð stuttu eftir sjálfstæði og konungarnir misstu sín völd. Konungshallirnar og glæsileg virki standa þó enn og eru vinsæl meðal túrista.

Virki nálægt Amber höllinni

Allavegana, við skoðuðum líka grafhýsi konunga og keyrðum svo út til Amber þar sem við skoðuðum konungshöll, sem er ekki jafn falleg og sú í Jaipur, en er á ótrúlega fallegum og mikilfenglegum stað í miðri fjallshlíð. Staðsetningin og virkismúrarnir í kring gerðu þetta að frábærum stað til að skoða í dag.

* * *

Ferðaplanið okkar er farið að skýrast nokkuð núna. Planið er að fara á morgun í Ranthambore þjóðgarðinn og reyna að sjá tígrisdýr. Þaðan til Pushkar, svo upp til Delhi og þaðan til Amritsar þar sem við ætlum að skoða Gullna Hofið. Svo snúum við við, förum í gegnum Delhi og til Agra þar sem við sjáum Taj Mahal. Þaðan til Occha og svo að Varanasi þar sem ég ætla að synda í Ganges ánni (eða ekki) og þaðan til Calcutta. Frá Calcutta eitthvað norður, sennilega til Darjeeling og Sikkim. Svo aftur til Calcutta, þaðan sem ég fer í nokkra daga til Bangladess og endum svo á Andaman eyjum.

*Skrifað í Jaipur, Rajasthan Indlandi klukkan 20.15*

Indlandsferð 4: Thar eyðimörkin

Í annað skiptið á ævinni er ég núna að drepast í löppunum eftir úlfaldaferð. Ég fór í eftirminnilega ferð á úlfalda í Jórdaníu og núna sitjum við Margrét á veitingastað og jöfnum okkur eftir tveggja daga úlfaldaferð í Thar eyðimörkinni rétt hjá landamærum Pakistan. Við erum að bíða eftir því að kveikt sé á heita vatninu á gistiheimilinu okkar svo við getum loksins farið í sturtu.


Ég skrifaði síðast af þaki gistiheimilsins okkar í Jodhpur með útsýni yfir Mehrangarh virki. Við heimsóttum það síðan á sunnudaginn. Virkið er í dag safn, sem er viðhaldið af kónginum yfir Marwar, sem hefur í dag engin raunveruleg völd. Við fórum um það með audiotúr í eyrunum, sem var skemmtilegur og fræðandi. Mehrangarh virkið er gríðarlega stórt og það er auðvelt að sjá hvers vegna engum óvinaher tókst að sigrast á því. Inní því er konungshöllin, sem er undirstaða safnsins og svo er hægt að labba um virkisveggina, sem bjóða uppá frábært útsýni yfir Jodhpur.

Útsýni yfir bláu borgina, Johdpur

Við vorum hrifin af borginni þótt hún glími vissulega við sömu vandamál og aðrar indverskar borgir – skít, hávaða, umferð og gríðarlega mengun. Gamla borgin er einsog völundarhús af litlum götum og bláum húsum (ansi mörg húsanna í borginni eru máluð blá – það kælir þau og ver þau gegn flugum). Við eyddum ágætum tíma á markaðinum og borðuðum svo bestu máltíð ferðarinnar á frábærum veitingastað og drukkum með henni indverskt rauðvín og viskí.


Frá Jodhpur tókum við rútu hingað til Jaisalmer, sem liggur við Thar eyðimörkina. Öll húsin eru gul, byggð úr sandlitum múrsteinum og líkt og Jodhpur þá er stórt virki miðpunktur borgarinnar. Virkið hérna í Jaisalmer er reyndar miklu minna en í Jodphur, en á móti kemur að í virkinu hér er ennþá búið. Þar búa um 2.000 manns og auk þess eru fjölmörg hótel. Fjöldi hótela hefur valdið vandræðum því að fráveituvatn frá þeim hefur byrjað að síjast oní jörðina undir virkinu og ógnað stöðugleika þess. Ferðahandbækur mæla því sumar gegn því að fólk gisti innan virkisveggjanna.

Fyrsta daginn okkar í Jaisalmer skoðuðum við virkið, safn inní virkinu, markaðinn og keyptum okkur nokkra hluti, sem við þurftum fyrir eyðimerkur-ferðina, svo sem slæður til að verjast sólinni.

Flestir þeir, sem koma hingað til Jaisalmer fara héðan í ferð á úlfalda útí Thar eyðimörkina. Við vildum ekki vera öðruvísi og pöntuðum okkur tveggja daga ferð. Ég mundi það vel eftir Jórdaníu hversu þreyttur ég var eftir þriggja klukkutíma setu á úlfalda, en flestir mældu með þessari lengd á ferð. Við vorum í 6 manna hóp með pari frá Póllandi og pari frá Kanada/USA. Fyrst vorum við keyrð í jeppa að Bada Bagh, þar sem við skoðuðum minnismerki um dána kónga og síðar keyrði jeppinn okkur áleiðis að eyðimörkinni þar sem að hópur úlfalda tók á móti okkur ásamt gædunum okkar.

Margrét á úlfalda

Við tók svo 6 tíma labb inní eyðimörkina á úlfalda, sem var brotið upp með löngum hádegismat undir tré einhvers staðar á leiðinni þar sem við borðuðum hefðbundinn indverskan mat – blómkál, kartöflur og Chapati brauð, sem að sumir Indverjar borða með öllum mat -ekki ósvipað og Mexíkóar gera með tortillur. Um 6 leytið komum við svo að sandgryfjum, þar sem við gistum um nóttina.

Það tekur verulega á að sitja á úlfalda svona lengi. Úlfaldar eru það stórir að ístað myndi sífellt nuddast inní þá og því situr maður á úlfalda með hangandi lappir. Það setur gríðarlega pressu á innanverð læri og eftir nokkra klukkutíma verður verkurinn frekar slæmur. Við vorum því verulega þreytt þegar við komum að sandgryfjunum í gærkvöldi. Við borðuðum þar Dahl (linsubaunir) og Chapati í kvöldmat og eftir að hafa setið við varðeld sváfum við á þunnri dýnu á sandinum undir berum og stjörnubjörtum himni. Það var orðið verulega kalt þegar við fórum að sofa – veðrið var ekki það gott um daginn – og því var búið um okkur í svefnpoka og með 3 teppum oná, þannig að okkur yrði ekki kalt.

Thar eyðimörkin

Í morgun vaknaði ég frekar stirður – eyðimörkin er ekki gott rúm – og auk þess var ég stífur eftir úlfaldalabb gærdagsins. Við löbbuðum svo í um 4 tíma í dag í áttina að Jaisalmer. Veðrið var fallegra í dag og á tíma þegar við vorum að labba í gegnum gróðurinn í sólinni, þá var útsýnið ótrúlega magnað. En þreytan í líkamanum var orðin slík að eftir hádegismat þá vorum við alveg komin með nóg af úlföldum. Úlfaldarnir okkar voru nokkuð góðir, fyrir utan það hversu mikið þeir reka við framan í úlfaldann á eftir sér – sérstaklega úlfaldinn hennar Margrétar, sem var á undan mér. Einnig voru úlfaldatemjararnir með einn auka úlfalda, sem þeir voru að þjálfa (hann er sjö ára, hinir sem við vorum á eru 10-12 ára), sem að gaf frá sér mikil öskur þegar þeir voru að fá hann til að setjast niður.


En núna erum við semsagt komin aftur inná hótel dauðþreytt eftir ævintýri síðustu daga, með sand útum allt. Við ætlum að eyða nóttinni hérna í Jaisalmer og seinni partinn á morgun tökum við svo næturlest til Jaipur. Þaðan er planið að heimsækja Ranthambore þjóðgarðinn, þar sem við gerum okkur veika von um að sjá tígrisdýr.

Skrifað í Jaisalmer, Indlandi klukkan 18.20

Indlandsferð 3: Götuhundar og heilagar kýr

Mehrangarh virkið í Jodphur

Fyrir ferðina hingað til Indlands keypti ég mér þráðlaust lyklaborð. Það lyklaborð tengi ég með bluetooth við iPhone símann minn og get ég því skrifað bloggfærslur beint inná símann. Þetta gerir mér kleift að sitja hérna uppi á þaki gistiheimilsins í Jodhpur með bara lyklaborð í fanginu og blogga um atburði síðustu daga. Í stað þess að hanga inná rykfylltu internetkaffi, þá sit ég hér úti í sólinni og blogga.

Hótelið okkar í Jodhpur er í gamla miðbænum og fyrir framan mig sé ég Meherangarh virkið gnæfa yfir borginni. Í fjarska heyri ég bænaköll frá þremur ólíkum moskum og í húsi rétt hjá var áðan brúðkaupspartí með tilheyrandi söng.

* * *

Glöggir lesendur taka eflaust eftir því að þessi færsla heitir “Indlandsferð” en ekki því metnaðarfulla nafni “Suður-Asíuferð”. Fyrir því er auðvitað ástæða. Upphaflega var planið að eyða 2 mánuðum á Indlandi, Nepal, Bútan og Bangladess, en okkur þótti það á endanum of mikið og við kipptum Nepal út. Þegar við tókum aðeins saman hvað okkur langaði að sjá á Indlandi þá ákváðum við á endanum að sleppa Bútan líka. Landið er gríðarlega dýrt og okkur fannst Indlands-yfirferðin of hröð til að ná inn nokkrum dögum í Bútan. Þannig að við munum halda okkur við Indland, með smá stoppi í Bangladess. Einnig höfum við hætt við Suður-Indland – við ætluðum að enda á Goa – og enda þess í stað á hinum afskekktu Andaman eyjum, sem eru í Bengal flóa nálægt Myanmar. Þar er lítið annað en blár sjór, hvítar strendur og kóralrif.

* * *

Við komum hingað til Jodhpur í gærkvöldi með taxa frá Udaipur. Við tókum taxa hingað til þess að geta stoppað á leiðinni á tveimur merkum stöðum. Fyrst í Kumbalgarh virkinu um 80 km fyrir norðan Udaipur. Þetta er eitt stærsta virkið á Indlandi, byggt á 15. öld. Í kringum það er 36 kílómetrar af múr, sem leigubílstjórinn sagði okkur að gerði hann að næst-stærsta múr í heimi. Ég veit ekki hversu áreiðanlegar heimildir hann hefur fyrir því. Næsta stopp var svo hjá Ranakpur hofinu. Ranakpur er Jain hof, sem var byggt árið 1439 og inní því eru ótrúlega miklar og fallegar marmaraskreytingar. Hofið er á fallegum stað í dal ekki svo langt frá Kumbalargh.

Hofið er byggt af fólki, sem tilheyrir Jain trúarbrögðunum, sem um 1% Indverja aðhyllast. Þrátt fyrir að vera ekki stærri þá eru þessi trúarbrögð nokkuð áberandi og mörg falleg hof standa þeim til heiðurs enda voru þau vinsælli meðal Indverja áður. Þau eru ekki ósvipuð Hindúisma (og margir sem áður aðhylltust Jain hafa fært sig til Hindúisma) – í þeim er mikil áhersla á friðsemi og mega iðkendur ekki drepa neinar lifandi verur. Þeir borða ekki kjöt, reyna að forðast að drepa skordýr og svo framvegis. Áður en við fengum að fara inní hofið þurfti ég að taka af mér leðurbeltið mitt.

Á milli Ranakpur og Jodhpur stoppuðum við á miðjum sveitavegnum til þess að hyllla Mótorhjólaguðinn. Fyrir einhverjum 30 árum lést þar mótorhjólakappi. Stuttu eftir andlátið tók mótorhjólið hans uppá því að keyra sjálft aftur á slysstað og auk þess fjölgaði slysum í nágrenninu mikið. Hinn látni mótorhjólakappi birtist bróður sínum í draumi og tilkynnti honum að bílstjórar þyrftu að reisa sér til heiðurs skríni og byrja að tilbiðja sig og mótorhjólið. Þannig að í dag stendur þarna blómaskreytt hjólið og skríni tileinkað mótorhjólaguðnum. Bílstjórar votta því virðingu sína annaðhvort með því að stoppa, hella viskí á skrínið (gott að vita að allir bílstjórar hafi viskí á sér) eða flauta vel og lengi þegar þeir keyra þarna framhjá.

* * *

Við vorum í Udaipur í 4 daga og dvölin þar var frábær. Udaipur er ótrúlega falleg borg, sem liggur við Pichola vatn. Frægast í Udaipur er sennilega hin hvíta Vatnshöll, sem er á miðju vatninu.

Udaipur varð pínu fræg þegar að stór hluti James Bond myndarinnar Octopussy var tekin upp þar. Sú mynd er sýnd á hverju gistiheimili í borginni á hverju kvöldi og við ákváðum að sjá hvernig borgin kæmi út í henni. Ég man að sirka 8 ára gömlum Einari Erni fannst Octopussy vera stórkostleg mynd. Hún hefur hins vegar elst með ólíkindum illa og er í dag frekar illa leikin della. Þeir sem muna eftir myndinni vita auðvitað að enginn hluti hennar gerist í Udaipur, heldur í Delhi. Semsagt, sá hluti myndarinnar sem gerist í Delhi er tekinn uppí Udaipur – þrátt fyrir smáatriði einsog þau að í Delhi er ekkert stöðuvatn. Framleiðendurnir gerðu greinilega ekki ráð fyrir að fólk vissi mikið um Indland.

Við tókum því frekar rólega í Udaipur. Við skoðuðum hina mögnuðu Borgarhöll, sem að er bústaður kónganna úr Sisodia fjölskyldunni, sem er sennilega sú konungsfjölskylda sem hefur setið hvað lengst – núverandi kóngur er ættliður númer 67 í röð konunga. Völd þeirra eru þó lítil í dag. Höllin er að hluta til safn og hún er gríðarlega falleg.

Við fórum líka í bátsferð á Pichola vatni, sigldum þar framhjá Vatnshöllinni (það má ekki fara á land þar í kjölfar Mumbai hryðjuverkanna – einungis hótelgestir mega vera þar) og stoppuðum svo á eyjunni þar sem að Jag Mandir höllin er (þar sem að Octopussy og gellurnar hennar bjuggu).

Við borðuðum líka ótrúlega góðan mat á fallegum veitingastöðum með útsýni yfir vatnið og svo lærðum við að elda indverska grænmetisrétti á stuttu matreiðslunámskeiði sem við fórum á heima hjá konu eigenda gistiheimilisins.

* * *

Einna eftirminnilegast frá Udaipur var svo heimsókn okkar á dýraspítala í nágrenni borgarinnar. Spítalinn er rekinn af bandarískum hjónum og hýsir hundruði veikra og slasaðra götudýra frá Udaipur. Mest er þarna af götuhundum, sem hefur verið keyrt yfir og af veikum götubeljum. Kýr eru jú heilagar hérna á Indlandi og því eru þær ekki drepnar. Þegar að mjólkurkýr geta ekki mjólkað almennilega er þeim oft bara sleppt. Þær enda inní borgum þar sem enginn þorir að gera þeim neitt og éta þar mat af ruslahaugum.

Þær átta sig ekki á því að plastpokar eru ekki matur og því enda þær með tugi plastpoka í maganum, sem gerir þeim smám saman lífið óbærilegt. Einsog eigandi spítaland orðaði það við okkur þá er virðing Indverja fyrir kúnum að stóru hluta fólgin í því að þeir eru ekki vondir við þær – en þeir eru ekkert sérstaklega góðir við þær heldur. Það er ekki keyrt á þær, en þær lifa sennilega heldur ekki mjög góðu lífi í stórborgunum.

Götuhundar eru önnur saga – á þá er keyrt og fáum þykir sérstaklega mikið til þeirra koma. Þeir eru flestir úrkynjaðir og borða af ruslahaugum. Flestir þeirra hunda sem eru á spítalanum eru annaðhvort með meltingarsjúkdóma (sem þýðir að þeir geta engan mat borðað) eða hafa lent undir bíl og eru því annaðhvort án fóta eða geta ekki labbað almennilega af öðrum ástæðum (hundurinn á myndinni hér að neðan var ekki með neina afturfætur). Við buðumst til að vinna þarna sem sjálfboðaliðar (eitthvað sem mér hefði ekki dottið í hug án Margrétar) og okkar verk var að sitja í nokkra klukkutíma úti með nokkrum hundum og klappa þeim.

Þetta hljómar furðulega, en þessir hundar hafa alist upp við að fá enga umhyggju, sem þeir virðast þrá, því við þurftum bara að vera þarna í nokkrar mínútur áður en þeir voru orðnir okkar bestu vinir og kepptust um að láta klappa sér. Það var með ólíkindum hversu lítið við þurftum að gera til að gera þá glaða í smá stund. Það eru oft svona hlutir, sem manni hefði aldrei dottið í hug að gera, sem gera svona ferðalög svo skemmtileg og gefandi.

*Skrifað í Jodhpur á Indlandi klukkan 17.40*

Indlandsferð 2: Hellar og Udaipur

Þegar við Margrét vorum í taxa á leið frá flugvellinum hérna í Udaipur, á leið uppá gistiheimilið þar sem ég er núna, þá var það með ólíkindum róandi upplifun eftir geðveikina í Mumbai og Aurangabad. Í Udaipur er miklu minni mengun, færri bílar og minni læti. Hérna sér maður til fjalla og vötnin fallegu í kringum þessa vatnaborg eru svo sannarlega velkomin tilbreyting frá Aurangabad og Mumbai.

* * *

Rútuferðin frá Mumbai til Aurangabad var skrautleg. Lestarmiðar til Aurangabad voru uppseldir og því neyddumst við til að taka rútu. Það tók rútuna okkar 12 klukkutíma að fara þessa 400 kílómetra leið á milli borganna. Það þýðir að rútan var að meðaltali á 33 kílómetra hraða og miðað við hvernig ferðin gekk þá þykir mér það bara nokkuð gott.

Rútan var furðumikill lúxus. Hún var útbúin með litlum kojum í stað sæta, þannig að við gátum legið lengst af ferðinni. Það var þó ekki auðvelt að sofa, því að þjóðvegir á Indlandi eiga það sameiginlegt með borgarvegum að á þeim eru stanslaus læti og stanslaus umferðarteppa. Við lögðum af stað frá rútustöðinni í Mumbai um hálf tíu um kvöld og allt til klukkan hálf fjögur um nóttina var rútan í umferðarteppu. Sennilega tók það um tvo tíma að keyra útúr borginni og á þjóðvegunum var þetta lítið skárra. Vegirnir voru uppfullir af vöruflutningabílum, sem að flautuðu einsog óðir menn á hvorn annan. Það er sennilega ágætis trix svo að þeir haldi sér allir vakandi, en það gerði okkur ekki beint auðvelt með að sofa. Einhvern veginn tókst okkur þó að sofa síðustu 3-4 tímana í ferðinni.

Í Aurangabad fundum við okkur hótel í annari tilraun og skipulögðum strax ferð í Ellora hellana, sem eru í um hálftíma fjarlægð frá Aurangabad. Á svæðinu eru um 30 hellar, sem hafa voru skreyttir á magnaðan hátt á um 500 ára tímabili frá 600-1100. Þar sem að skreytingarnar spanna svo langan tíma þá spanna þau líka ólík trúarbrögð, sem voru ráðandi á Indlandi á þeim tímum – fyrst búddisma, svo hindúisma og síðast jain. Minni hellarnir eru fullir af útskornum búdda styttum og fleiru slíku, en hápunkturinn er Kailash hofið. Það var höggvið útúr berginu á um 100 ára tímabili frá árinu 770. 250.000 tonn af bergi var höggvið og fjarlægt og eftir stendur úthöggið hindúa hof, sem er með ólíkindum fallegt.

* * *

Þegar við komum frá hellunum skoðuðum við okkur aðeins um í Aurangabad, sem er eins ósjarmerandi og hægt er að hugsa sér. Allavegana sá hluti borgarinnar sem við vorum í. Mengunin var gríðarleg, sem var kannski ekki endilega útaf fjölda farartækja heldur einna helst af því hversu gömul þau eru. Rickshaw bílar eru ótrúlega léttir (á þrem hjólum), en þeir eru gamlir og útblásturinn frá þeim er hreinasti viðbjóður. Umferðin á stærstu götunni í Aurangabad var sennilega ekki mikið meiri en á meðalgötu á Íslandi, en mengunin var nánast óbærileg. Auk þess var malbikið ónýtt og því þyrlaðist upp ryk, sem gerði ástandið enn verra.

Að vissu leyti er þetta eins í Mumbai og svo líka hérna í Udaipur (þótt að það sé sannarlega betra hérna). Mengunin væri svo margfalt minni ef að bílarnir væru ekki svona rosalega gamlir. Eldgamlir rickshaw og Ambassador leigubílar eru útum allt í Mumbai, sem gerir umferðarteppur í borginni óbærilegar. Leigubílar, sem ábyggilega eru yfir 30 ára gamlir eru enn í fullu fjöri og halda áfram að skila frá sér ofboðslegu magni af mengun.

* * *

Fólkið í Auranbabad var þó frábært einsog alls staðar hingað til á Indlandi. Við römbuðum inní giftingu á laugardagskvöldinu þar sem okkur var tekið vel og allir höfðum mikinn áhuga á okkur.

Á sunnudeginum fórum við svo til Ajanta hellanna, sem eru aðeins meira afskekktir en Ellora. Ajanta hellarnir voru notaðir sem búddamusteri frá árunum 200-600 og þarna voru allt að 200 munkar þegar að best lét. Þeir féllu svo í gleymsku í mörg hundruð ár og voru ekki enduruppgötvaðir fyrr en árið 1819 þegar að menn frá Austur-Indíafélaginu rákust á þá þegar að þeir voru á tígrisdýraveiðum. Ajanta hellarnir eru þekktir fyrir ótrúlegar myndskreytingar inní hellunum, sem eru um 30 að tölu.

Við skoðuðum flesta hellana í gríðarlegum hita á milli þess sem að annarhvor Indverji vildi fá mynd af okkur (aðallega Margréti). Það er frekar skrýtið að bókstaflega allir vilji fá mynd af sér með okkur. Litlum börnum finnst við fáránlega skrýtin og fyndin og fólk á öllum aldri vill fá myndir af sér með okkur. Allt frá unglingum til virðugra eldri manna. Á fjölmörgum heimilum á Indlandi er núna eflaust verið að sýna myndir af ljóshærðu útlendingunum, sem að fólk hitti um helgina.

* * *

Frá Aurangabad flugum við svo til Mumbai, þar sem við fengum að sitja tvisvar í umferðarteppu (aaaaah, Mumbai) er við reyndum að endurheimta hattana okkar af alþjóðaflugvellinum án árangurs – en restinni af deginum eyddum við á domestic flugvellinum á meðan að við biðum eftir flugi til Udaipur.

*Skrifað í Udaipur, Indlandi klukkan 20.09*

Suður-Asíuferð 1: Mumbai

Það er búið að vara mig svo oft við Mumbai og Indlandi að það kom mér eiginlega á óvart hversu ekki-hræðileg Mumbai er. Hérna er ekki heimsins versta umferð og þetta er ekki heimsins ljótasta borg og svo framvegis. Langt því frá.

Mumbai er auðvitað borg ótrúlegra andstæðna. Hér býr ríkasta fólkið á Indlandi í hverfum þar sem fasteignaverð er líkara New York en restinni af Indlandi. Hérna er Bollywood iðnaðurinn og Bollywood stjörnurnar búa hér og borða á fínum veitingastöðum og skemmta sér á næturklúbbum.

Og hérna eru líka stærstu fátækrahverfi í heimi. Yfir 55% allra íbúanna búa í fátækrahvefunum, svipuðum þeim og gerð voru fræg í Slumdog Millionaire. Það þýðir að yfir 10 milljón íbúa búa í hreysum án aðgangs að skólpi og rennandi vatni. Borgin sjálf er talin vera næst fjölmennasta borg í heimi með um 14 milljón íbúa, en á borgarsvæðinu öllu búa sennilega yfir 20 milljón manns.

* * *

Við Margrét komum hingað á þriðjudaginn eftir að hafa millilent í Zurich á leið okkar frá Stokkhólmi. Strax á flugvellinum byrjaði borgin að koma mér á óvart. Skipulagið þar var einsog best gerist, engir öskrandi leigubílstjórar, heldur allt skipulagt og enginn gat okrað á þreyttum ferðamönnum í nýju landi. Við gistum á sæmilegu hóteli í Colaba hverfinu, sem er í suðurhluta borgarinnar.

Mumbai var áður á nokkrum eyjum, sem hafa með árunum verið tengdar saman með landfyllingum gerðum að hluta til úr rusli. Colaba hverfið er syðst í borginni. Fyrir sunnan Colaba er svo Arabíuhafið, þannig að borgin getur bara vaxið í eina átt – norður. Colaba er túristahverfi og nokkuð vel stætt miðað við önnur hverfi Mumbai. Við höfum þó náð að skoða nokkrar hliðar á borginni síðustu daga.

Við eyddum fyrsta deginum í að skoða frægustu hlutina hérna í Colaba. Fyrst Gateway of India, minnismerki sem að Bretar reistu fyrir um 100 árum og þar við hliðiná Taj Mahal hótelið, sem var miðpunktur hryðjuverkaárásanna á Mumbai árið 2008. Einsog við var að búast voru göturnar í kringum hótelið að hluta til lokaðar og líktist aðkoman að mörgu leyti lúxuhótelum í Mið-Austurlöndum og Indónesíu. Hótelið er þó enn ótrúlega glæsilegt þarna við sjóinn.

Við Gateaway of India var nokkuð skemmtilegt að vera. Þetta er mikill samkomustaður Mumbai íbúa og þótt að flestir túristar fari þarna þá er hlutfall túrista svo lágt í borginni að við vorum þar mjög áberandi. Margrét leyfði æstum Indverjum að taka myndir af sér með þeim og sumum fannst meira að segja spennandi að fá mig með sér í fjölskyldualbúmin. Þetta var allt mjög skemmtilegt og móttökur Indverja frábærar.

Við skoðuðum svo Prince of Wales safnið, sem að heitir núna einhverju hindúsku nafni, sem ómötulegt er að muna eða bera fram. Hægri flokkurinn Shiv Shena hefur keppst við það að breyta öllum gömlum breskum nöfnum í hindúsk nöfn. Það skýrir hvers vegna borgin heitir núna Mumbai en ekki Bombay einsog hún gerði fyrir 1995. Þetta þýðir einnig til dæmis að “Prince of Wales safnið” (fínt nafn, auðvelt að muna) heitir núna “Chhatrapati Shivaji Maharaj Vastu Sangrahalaya”, sem ég get hvorki munað né borið fram.

Um kvöldið borðuðum við svo á Leopold’s Café, sem er nokkuð þekkt kaffihús hérna í Colaba hverfinu. Bæði er það þekkt sem aðalkaffihúsið í bókinni Shantaram og svo var Leopold’s líka einn þeirra staða, sem ráðist var á í árásunum 2008. Enn má sjá skotgöt á veggjunum og fyrir utan staðinn var brynvarður herbíll. Maturinn var góður, þótt að Rough Guide hafi sagt að hann væri bragðlítill og of dýr. Ef þetta var bragðlítill matur, þá þurfum við ekki að hafa áhyggjur af framhaldinu.

Í gær skoðuðum við aðal-lestarstöðina, sem er gömul og falleg bygging og keyptum rútumiða til Aurangabad, sem er næsta stopp.

Aðalmálið í gær var þó ferð í Dharavi fátækrahverfið í úthverfi Mumbai. Fyrst fannst mér það ekki hljóma neitt sérstaklega spennandi að fara í túr um fátækrahverfi. Ég sá fyrir mér túr þar sem við myndum gapa útúr loftkældri rútu á fólkið sem væri að betla í kringum mann og við myndum taka myndir af eymdinni. Ég hafði lesið um slíka túra í Rio de Janeiro og fannst þeir ekki spennandi. En nokkrir höfðu mælt með þessum túr og við létum af því verða. Túrinn er skipulagður af hjálparsamtökum í Dharavi hverfinu. Þar vinnur fólk sem þar býr og allur peningurinn, sem kemur inn, fer í að byggja skóla fyrir hverfið.

Dharavi hverfið er magnaður staður. Á um 2 ferkílómetra svæði býr og vinnur 1,1 milljón manns. Nánast allir eru þar með vinnu við að endurvinna rusl. Gríðaregt magn af plasti og öðru rusli er flutt í hverfið, þar er það sorterað, þurrkað og svo að lokum brætt í einingar, sem eru seldar. Við fengum að sjá alla vinnsluna og þetta var merkilegt. Í túrnum var bannað að taka myndir og fólkið hafði meiri áhuga á að vinna vinnuna sína en því að pæla í gestunum. Það voru helst litlu börnin, sem voru æst í að heilsa okkur. Dharavi hverfið var notað sem tökustaður í nokkrum atriðum í Slumdog Millionaire og þaðan komu nokkur af litlu börnunum, sem léku í myndinni. Við skoðuðum líka híbýli fólks, sem voru með ólíkindum lítil. Heilu fjölskyldurnar bjuggu í herbergjum, sem voru ekki mikið stærri en tveir fermetrar.

Í dag tékkuðum við okkur útaf hótelinu og skoðuðum svo Crawford markaðinn, gamla skrifstofu Gandhi og löbbuðum svo um Chattoway ströndina. Á eftir er það svo næturrúta til Aurangabad, þrátt fyrir að ég hafi fengið heillandi boð bæði um að koma á sýningu á Bollywood mynd í kvöld og frá öðrum aðila boð um að leika aukahlutverk í *tveimur* myndum á morgun. Frá Aurangabad ætlum við svo að skoða Ajanta og Ellora hellana.

*Skrifað í Mumbai, Indlandi klukkan 18:32.*